Το Σάββατο 17 Μαίου στην Κερατέα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Χρυσής Τομής εκδήλωση- συζήτηση στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Εβδομάδας Οδικής Ασφάλειας που οργανώθηκε απο 21 φορείς της Κερατέας, με μεγάλη συμμετοχή πολιτών. Εισηγητές ήταν τα μέλη του Δ.Σ. του SOS Τροχαία Εγκλήματα, Γιώργος Ιατρού, Πάνος Ιωάννου και Κατερίνα Λαλαούνη καθώς και ο Διοικητής του τοπικού Τμήματος Τροχαίας.
Παραθέτουμε εδω την παρέμβαση της Κατερίνας Λαλαούνη.
Καλησπέρα σας,
είναι μεγάλη μου τιμή και χαρά σήμερα που βρίσκομαι εδώ να σας μιλήσω παρόλο που η συζήτηση μας αφορά ένα δύσκολο αλλά ταυτόχρονα τόσο μείζων θέμα.
Όσοι δεν με γνωρίζεται είμαι η Κατερίνα Λαλαούνη και είμαι η γραμματέας του συλλόγου SOS Τροχαία Εγκλήματα που με πολλή προσπάθεια παλεύει να αφυπνίσει την κοινωνία αλλά και τους κυβερνώντες για την σφαγή που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους. Όμως πάνω από όλα είμαι η αδερφή του Ιάσονα, ο οποίος πριν καν προλάβει να γίνει 23 ένας ασυνείδητος οδηγός τον σκότωσε έξω ακριβώς από την βουλή. Έτσι ο Ιασονας έπαψε πλέον να είναι ο αδερφός μου και ο γιος των γονιών μου και όλα τα υπέροχα πράγματα που μπορώ να σκεφτώ για εκείνον, αλλά έγινε ο Ιάσονας από το τροχαίο έξω από την βουλή, ο Ιάσονας που είδε όλη χώρα να σκοτώνεται στο κέντρο της χώρας.
Έγινε σήμα για τα τροχαία αλλά και βαριά υπενθύμιση για την κατάσταση που επικρατεί, υπενθύμιση πως κάθε χρόνο χάνονται περίπου 650 άνθρωποι στην άσφαλτο κυρίως νέοι και άλλοι χιλιάδες τραυματίζονται σοβαρά.
Κάθε φορά που λέω την ιστορία του Ιάσονα, νιώθω πως δεν είναι μόνο η δική μας οικογένεια που μιλά. Είναι όλες οι οικογένειες που έχουν ζήσει το ίδιο μαρτύριο. Οι άνθρωποι που χτυπήθηκαν από το πιο άδικο είδος θανάτου – αυτόν που δεν προήλθε από κάποια ασθένεια ή φυσική φθορά, αλλά από μια στιγμή απροσεξίας ή αδιαφορίας. Από ένα «δεν βαριέσαι», από ένα κόκκινο που έγινε πράσινο, από μια στροφή εκεί που απαγορεύεται με το έτσι θέλω.
Τα τροχαία δεν είναι «ατυχήματα». Είναι εγκλήματα που μπορούν να προληφθούν. Είναι αποτυχία σχεδιασμού, αποτυχία ελέγχου, αποτυχία παιδείας. Και πάνω απ’ όλα, είναι μια συλλογική ντροπή. Το 2023, 646 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα από τροχαία. Κι όμως, δεν βλέπουμε έκτακτα δελτία, δεν γίνονται εθνικά πένθη, δεν παραιτούνται υπουργοί. Γιατί έχουμε μάθει να ζούμε με αυτό. Να λέμε «έτσι είναι». Αλλά δεν είναι. Δεν πρέπει να είναι.
Ο Ιάσονας σκοτώθηκε έξω από τη Βουλή. Εκεί που θεσπίζονται οι νόμοι. Εκεί που θα έπρεπε να προστατεύονται οι πολίτες. Κι όμως, αυτός ο θάνατος – που τον είδε όλη η χώρα – δεν στάθηκε αρκετός για να αλλάξει τα πάντα.
Αλλά δεν σταματά εκεί το μαρτύριο. Γιατί, δυστυχώς, ο θάνατος δεν είναι το τέλος του αγώνα για μια οικογένεια. Είναι μόνο η αρχή μιας δεύτερης τραγωδίας: της αναζήτησης δικαιοσύνης. Στην Ελλάδα, το θύμα ενός τροχαίου και η οικογένειά του συχνά αντιμετωπίζονται σαν αριθμοί. Ο δράστης, επιστρέφει πολύ σύντομα στην καθημερινότητά του. Οι οικογένειες όμως ζουν χρόνια με το βάρος όχι μόνο της απώλειας, αλλά και μιας Δικαιοσύνης που αργεί, που υποτιμά, που ξεχνά.
Πολλές φορές τα τροχαία αντιμετωπίζονται σαν «ατυχήματα». Με ποινές-χάδι, με αναστολές, με εξαγοράσιμες ποινές. Ακόμα και όταν υπάρχει ξεκάθαρη υπαιτιότητα – υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση κόκκινου, μέθη – οι κατηγορίες παραμένουν πλημμεληματικού χαρακτήρα. Η απώλεια μιας ανθρώπινης ζωής από ασυνείδητη οδηγική συμπεριφορά, από επιλογές, αντιμετωπίζεται από τη Δικαιοσύνη σχεδόν σαν «συγκυρία». Και αυτό είναι προσβολή όχι μόνο για τα θύματα αλλά και για την ίδια τη δημοκρατία.
Ο Ιάσονας σκοτώθηκε έξω από τη Βουλή. Και όμως, ο άνθρωπος που τον σκότωσε δεν προφυλακίστηκε, δεν αποκλείστηκε από την οδήγηση άμεσα, και η οικογένειά μας βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα σύστημα που φαίνεται να προστατεύει περισσότερο τον θύτη παρά να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των θυμάτων. Μας ζητήθηκε πολλές φορές να κάνουμε «υπομονή», «να εμπιστευτούμε τη διαδικασία». Αλλά πόση υπομονή να κάνει μια μάνα που δεν θα ξαναδεί το παιδί της; Ένας πατέρας που αναρωτιέται κάθε μέρα αν θα μπορούσε να τον έχει προστατεύσει; Μια αδερφή που δεν προλαβαίνει ούτε να πενθήσει, γιατί πρέπει να γίνει φωνή για εκείνον που σιώπησε για πάντα; Ο Ιασονας που έχασε τα όνειρα του;
Χρειαζόμαστε μια Δικαιοσύνη που να βλέπει την ανθρώπινη ζωή ως το ύψιστο αγαθό. Που να δικάζει τα τροχαία εγκλήματα με βάση την ουσία, και όχι με διαδικαστικά τερτίπια. Που να αναγνωρίζει την αξία της απώλειας και το βάρος της εγκληματικής αμέλειας. Που να προστατεύει την κοινωνία, όχι τους παραβάτες. Και αν αναρωτιέστε ποια ήταν η ποινή του αστυνομικού που σκότωσε τον Ιάσονα, ήταν 3 χρόνια με αναστολή, χωρίς ποτέ να του αφαιρέσουν το δίπλωμα.
Η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να επαναφέρει τους νεκρούς. Αλλά μπορεί να γίνει εργαλείο για να μην προστεθούν κι άλλοι στον κατάλογο. Μπορεί να δώσει στις οικογένειες των θυμάτων κάτι πολύτιμο: μια αίσθηση δικαίωσης, ένα κλείσιμο, μια ελπίδα πως ο θάνατος του δικού τους ανθρώπου δεν πήγε χαμένος.
Η Ελλάδα παραμένει μία από τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων από τροχαία στην Ευρώπη. Πάνω από τον μέσο όρο. Πάνω από τη λογική. Πάνω από τα όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Και οι περισσότεροι από αυτούς που χάνονται είναι νέοι. Παιδιά. Άνθρωποι γεμάτοι ζωή. Κι αν θέλουμε να λέμε ότι είμαστε μια πολιτισμένη κοινωνία, οφείλουμε να δώσουμε επιτέλους προτεραιότητα στην ανθρώπινη ζωή και όχι στην ταχύτητα, το μέσο, ή την «άνεση» του οδηγού. Ο Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα δεν ζητά εκδίκηση. Ζητά δικαιοσύνη. Ζητά πρόληψη. Ζητά σεβασμό για τις ζωές που χάθηκαν και προστασία για εκείνες που κινδυνεύουν.
Δεν μπορούμε να φέρουμε πίσω τον Ιάσονα. Ούτε όλα τα άλλα παιδιά που χάθηκαν. Αλλά μπορούμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να μην υπάρξει άλλος Ιάσονας. Για να μην χρειάζεται άλλη οικογένεια να μάθει τι σημαίνει το τηλέφωνο να χτυπάει και να μην είναι πια όλα όπως πριν. Είμαστε εδώ γιατί δεν αντέχουμε άλλο να θάβουμε νέους ανθρώπους. Είμαστε εδώ γιατί ξέρουμε πως αν το θελήσουμε – σαν κοινωνία, σαν κράτος, σαν άνθρωποι – μπορούμε να σταματήσουμε αυτή τη σφαγή.
Είμαστε εδώ για να κάνουμε θόρυβο. Μέχρι να ακουστούμε. Μέχρι να αλλάξει κάτι.
Σας ευχαριστώ.
Την Δευτέρα 26 Μαίου στο Εφετείο Αθηνών (Κυρίλλλου Λουκάρεως) θα εκδικαστεί η έφεση του καταδικασμένου σε 3 χρόνια με αναστολή για το φόνο του Ιάσονα αστυνομικού/οδηγού. Να είμαστε ΕΚΕΙ!
Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα