Σαν σήμερα, στις 30 Οκτωβρίου 1944, άντρες και γυναίκες του ΕΛΑΣ απελευθέρωναν τη Θεσσαλονίκη από τη ναζιστική κατοχή υπερασπίζοντας ταυτόχρονα νευραλγικές υποδομές της πόλης τις οποίες σκόπευαν να καταστρέψουν τα απερχόμενα στρατεύματα. Τιμώντας τη μνήμη τους, αντιπροσωπεία μελών της Πόλης Ανάποδα κατέθεσε λίγα λουλούδια στο μνημείο.
Επέτειοι σαν αυτή είναι πολύτιμες, γιατί μας θυμίζουν κάτι πολύ σημαντικό, κάτι που εύκολα ξεχνάμε όταν ζορίζουν τα πράγματα: ότι όταν παίρνουμε την κατάσταση στα χέρια μας, μπορούμε να κάνουμε θαύματα. Μπορούμε να φέρουμε τον κόσμο ανάποδα, να αντισταθούμε αποτελεσματικά, να σώσουμε οι ίδιοι τους εαυτούς μας, να νικήσουμε και τον πιο δυνατό αντίπαλο.
Μας θυμίζουν επίσης ότι εκείνη τη δύσκολη περίοδο δεν ήμασταν, όσο κι αν επιμένουν κάποιοι, «όλοι ενωμένοι»: ενώ ένα πολύ μεγάλο μέρος του λαού, οργανωμένο στο ΕΑΜ, αντιστεκόταν στους φασίστες κατακτητές, κάποιοι άλλοι συνεργάζονταν ευθέως με τον κατακτητή, ορκίζονταν πίστη στον Χίτλερ, κατέδιδαν και σκότωναν πατριώτες, άρπαζαν τις περιουσίες των εβραϊκών κοινοτήτων -και όχι- στην πόλη μας και αλλού. Ονόματα όπως του Πούλου και του Δάγκουλα έχουν καταγραφεί ανεξίτηλα στη συλλογική μνήμη της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής για τα φριχτά εγκλήματα με τα οποία έχουν συνδεθεί.
Κι ακόμη, θυμόμαστε ότι όσο οι αντάρτες και οι αντάρτισσες του ΕΛΑΣ πάλευαν στα βουνά και τους κάμπους, σε πόλεις και χωριά, για ελευθερία, δικαιοσύνη, λαοκρατία, άλλο τόσο αστοί, αφεντικά, κόμματα της εξουσίας, κήρυτταν την υποταγή, τη συνεργασία, την προσαρμογή στο «μικρότερο κακό» γιατί «δεν υπάρχει εναλλακτική».
Γι’ αυτό και επέτειοι σαν τη σημερινή προκαλούν τέτοια οργή στους πολιτικούς επιγόνους των ναζί και των συνεργατών τους, ώστε φτάνουν να ζητούν το ξαναγράψιμο της ιστορίας. Προκαλούν όμως, όπως φαίνεται, και μεγάλη αμηχανία στους εκπροσώπους της σημερινής εξουσίας: ο κατά τα άλλα λαλίστατος κ. Ζέρβας, δεν βρήκε, για άλλη μια φορά, ούτε μια λέξη για αυτούς κι αυτές που απελευθέρωσαν την πόλη της οποίας είναι δήμαρχος, δεν αφιέρωσε ούτε δύο λεπτά για να αφήσει ένα λουλούδι στο μνημείο τους.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι επέτειοι σαν κι αυτή μας θυμίζουν με τον πιο εμφατικό τρόπο το διαρκές χρέος μας απέναντι στον φασισμό, την αδικία, την εκμετάλλευση, μας θυμίζουν ότι «θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά».
Η Πόλη Ανάποδα